กฎหมายเกี่ยวกับการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี ที่เจ้าของอาคารห้ามละเลย

ในยุคที่ความปลอดภัยของระบบไฟฟ้าในอาคารและโรงงานเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ การตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี ไม่ใช่เพียงแค่การดูแลบำรุงรักษาให้ใช้งานได้ตามปกติเท่านั้น แต่ยังเป็น “ข้อบังคับทางกฎหมาย” ที่เจ้าของอาคารทุกคนต้องรับผิดชอบ หากละเลยอาจนำไปสู่โทษปรับหรือแม้กระทั่งเหตุเพลิงไหม้รุนแรงที่สร้างความเสียหายอย่างมหาศาล

บทความนี้จะพาคุณเข้าใจถึงข้อกฎหมายสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบระบบไฟฟ้าในแต่ละปี ใครต้องตรวจ ตรวจอะไรบ้าง และควรเลือกผู้ตรวจสอบแบบไหนจึงจะถูกต้องตามที่กฎหมายกำหนด

การตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปีคืออะไร?

การตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี คือการดำเนินการตรวจสอบสภาพการใช้งานของระบบไฟฟ้าโดยรวมในอาคารหรือโรงงาน โดยเน้นตรวจสอบว่าอุปกรณ์ไฟฟ้ายังมีความปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และไม่มีจุดบกพร่องที่อาจเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ เช่น ไฟฟ้าลัดวงจรหรือไฟไหม้ การตรวจสอบนี้ต้องดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญที่มีใบอนุญาตถูกต้องตามที่กฎหมายกำหนด พร้อมจัดทำรายงานผลการตรวจสอบไว้เป็นหลักฐาน

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี

1. พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554

กฎหมายฉบับนี้กำหนดให้ “นายจ้าง” ต้องจัดให้มีการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี โดยผู้ตรวจสอบที่ได้รับอนุญาต เพื่อป้องกันอันตรายต่อพนักงานและสถานประกอบการ ระบบไฟฟ้าทั้งระบบ รวมถึงอุปกรณ์ป้องกัน เช่น เบรกเกอร์ ตู้ MDB สายดิน และโหลดไฟฟ้าต้องได้รับการตรวจสอบอย่างครบถ้วนทุกปี

2. พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522

อาคารควบคุมประเภทต่าง ๆ เช่น อาคารสูง อาคารขนาดใหญ่พิเศษ โรงแรม หรือห้างสรรพสินค้า ต้องดำเนินการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี โดยวิศวกรไฟฟ้าที่มีใบอนุญาตควบคุมจากสภาวิศวกร และรายงานผลต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามเขตพื้นที่ หากละเลยจะมีโทษปรับและอาจส่งผลต่อการต่ออายุใบอนุญาตใช้อาคาร

3. พระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2562)

สำหรับสถานประกอบการในกลุ่มโรงงานอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงงานผลิต อู่ประกอบ เครื่องจักร หรือคลังสินค้า ต้องมีการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี โดยเน้นระบบสายดิน ระบบตู้เมน (MDB) และระบบควบคุมต่าง ๆ เพื่อยืนยันว่าทุกส่วนของระบบไฟฟ้าอยู่ในสภาพปลอดภัย และไม่เป็นอันตรายต่อบุคลากรในพื้นที่

เหตุผลที่เจ้าของอาคารต้องไม่ละเลยการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี

1. ป้องกันอุบัติเหตุทางไฟฟ้า
   สถิติไฟไหม้ในประเทศไทยส่วนใหญ่มาจากสาเหตุไฟฟ้าลัดวงจร ซึ่งสามารถป้องกันได้ด้วยการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปีอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ
2. ลดความเสี่ยงทางกฎหมาย
   หากละเลยการตรวจสอบตามที่กฎหมายกำหนด จะมีโทษปรับและในบางกรณีอาจถูกดำเนินคดี เจ้าของอาคารหรือผู้ประกอบการอาจต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้น
3. ยืดอายุอุปกรณ์ไฟฟ้า
   การบำรุงรักษาที่มาพร้อมการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี ช่วยให้สามารถซ่อมแซมหรือเปลี่ยนอุปกรณ์ที่เสื่อมสภาพก่อนเกิดปัญหาใหญ่ ประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว
4. สร้างความมั่นใจแก่ผู้ใช้งาน
   อาคารที่ผ่านการตรวจสอบระบบไฟฟ้าอย่างมีมาตรฐานย่อมสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้พักอาศัย ลูกค้า และพนักงาน
5. เพิ่มโอกาสผ่านมาตรฐานอุตสาหกรรม
   หลายองค์กรต้องผ่านการประเมินมาตรฐาน เช่น ISO, GMP หรือ HACCP ซึ่งต้องใช้หลักฐานการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปีประกอบการประเมิน

เลือกใครมาทำการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปี?

การตรวจสอบระบบไฟฟ้าต้องดำเนินการโดย “วิศวกรไฟฟ้าควบคุม” ที่ได้รับอนุญาตจากสภาวิศวกร หรือ “นิติบุคคลที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมาย” เท่านั้น โดยต้องมีการใช้เครื่องมือที่ได้มาตรฐาน เช่น เทอร์โมสแกน ตรวจสอบความร้อน จุดสัมผัส การวัดค่าความต้านทานดิน การทดสอบเบรกเกอร์ ฯลฯ พร้อมจัดทำรายงานผลการตรวจสอบอย่างครบถ้วนเพื่อใช้อ้างอิงและยื่นต่อหน่วยงานราชการ

ให้ NCW ช่วยคุณดูแลความปลอดภัยของระบบไฟฟ้า

บริษัท เอ็น ซี ดับบลิว อิเลคทริค จำกัด (N C W) เป็นผู้ให้บริการตรวจสอบระบบไฟฟ้าประจำปีที่มีประสบการณ์มากกว่า 14 ปี ด้วยทีมวิศวกรไฟฟ้าที่ได้รับใบอนุญาตควบคุมจากสภาวิศวกร และอุปกรณ์ที่ทันสมัย ครอบคลุมการตรวจสอบตู้ MDB ระบบไฟแรงสูง-แรงต่ำ สายดิน ระบบป้องกันไฟฟ้าลัดวงจร และให้บริการทั้งในกรุงเทพฯ ปริมณฑล และภาคตะวันออก